Je hoort vaak de kreet, ga uit je denken en ga in het voelen, volg je hart, vertrouw op je onderbuikgevoel, mijn verstand zegt dit, mijn gevoel zegt dat.

Wat betekent dit nu allemaal en hoe kun je hier het beste mee omgaan?

Transpersoonlijke ontwikkeling

Laat ik beginnen met dat de werkelijkheid niet te beschrijven is. Ieder woord wat je eraan besteedt is op zijn minst gezegd een beperkte weergave van de werkelijkheid. Ik geef hierin heel beknopt mijn visie. Die kan wat zwart-wit lijken en wijkt misschien af van jouw visie. De waarheid ligt in het midden. Uiteindelijk is het allemaal een poging om iets in woorden te vatten. De Pools-Amerikaanse wetenschapper en filosoof Alfred Korzybski noemde dit “De kaart is niet het gebied”. Of te wel alles wat je denkt, zegt, voorondersteld waar te zijn is door het filter van je geest heengegaan.

Ik zag laatst de discussie voorbij komen of hooggevoeligheid aangeboren is, of voortkomt uit een “beschadigde” jeugd. Een interessant gegeven waar je uren op voort kunt borduren.

Om hier wat kader aan te geven, wil ik hieronder kort een ontwikkelings-model van Ken Wilber schetsen. Ken Wilber is een filosoof die ongeveer alle filosofische en spirituele stromingen van onze wereld in kaart gebracht heeft en daar een integraal model uit heeft ontwikkeld. Dit ontwikkeling-model is daar een onderdeel van.

Anders dan de humane ontwikkelingspsychologie, spreekt hij naast het persoonlijke, ook over het transpersoonlijke. Vrij vertaal kun je het voorvoegsel “trans” op opvatten als “voorbij gaand aan”. Trans-persoonlijk is dus voorbijgaand aan de persoonlijkheid, of met een mooi woord; de persoonlijkheid overstijgen.

In onze rationele ontwikkeling waar wij allemaal doorheen gaan zijn drie fases te onderscheiden: pre-rationeel, rationeel en trans-rationeel. Als alles goed gaat, volgen deze fases elkaar op en een vorige fase wordt opgenomen in een volgende fase.

Pre-rationeel

Dit is kortgezegd de fase voorafgaand aan de volwassenheid. De ratio is nog niet volledig ontwikkeld en in je denkwereld sta je zelf in het centrum. Je kunt jezelf nog niet goed van anderen onderscheiden. Je denkt vooral in termen van “Ik”. Symbolisch is dit het niveau van de buik. Woorden die hierbij horen zijn; instinctief, primair, impulsief, vechten-vluchten-bevriezen, bescherming, veiligheid, afhankelijk, angst.

Rationeel

Kortgezegd is dit de fase waarin je zit als je volwassen bent. De ratio is ontwikkeld en je bent in staat jezelf van anderen te onderscheiden. Nu ben je in staat om in termen van zowel “Ik” als “Wij” te denken. Symbolisch is dit het niveau van het hoofd. Woorden die hierbij horen zijn; cognitief, secundair, responsief, overdenken, samenwerken, onafhankelijk, rationeel.

Trans-rationeel

In deze fase ben je in staat jezelf, anderen en het grotere geheel van elkaar te onderscheiden. Nu ben je in staat “Ik”, “Wij” en “Het (hogere)” van elkaar te onderscheiden. Symbolisch is dit het niveau van het hart. Woorden die hierbij horen zijn; intuïtief, spontaan, overgave, spiritueel leiderschap, Liefde.

Je kunt geen fase overslaan. Je kunt ook wel zeggen; “De weg naar het Hart gaat door het hoofd.”

Wanneer je, om wat voor reden dan ook een hogere mate van sensitiviteit hebt, kan dit een last zijn wanneer je nog niet voldoende onderscheidingsvermogen hebt ontwikkeld. Als je daarnaast, ook nog traumatische ervaringen hebt gehad, wordt het al heel snel een onoverzichtelijke brei waar je in vast loopt. In feite is dit een recept voor angsten, fobieën en depressie.

Het is dus niet vanzelfsprekend dat je op een bepaalde leeftijd in een bepaalde fase zit. Dit is gebonden aan je staat van zijn, de context, associaties, etc. Daardoor kan het lijken alsof je de ene keer een hoge spirituele ervaring kan hebben en de andere keer je nog een klein kind voelt.

De uitnodiging is om deze drie niveaus van elkaar te leren onderscheiden.

Een voorbeeld;

  1. Je loopt op straat en er komt een man op je af die je strak aankijkt.
  2. In hetzelfde moment komt er een bepaald gevoel naar boven.
  3. Het gevoel label je onbewust met prettig, onprettig of neutraal.
  4. Vervolgens denk je iets. Je geeft een bepaalde betekenis, oordeel of je trekt een bepaalde conclusie over hem of over jezelf.

In dit voorbeeld gebeurt er dus heel veel in een korte tijd.

Vanuit een pre-rationeel bewustzijn levert dit een primitief buikgevoel van angst, boosheid of een soort gevoel van vaderlijke bescherming op. Je bent niet meer in staat hem, van jezelf te onderscheiden. Je bent dit gevoel. Of, als het bedreigend voelt, sluit je je automatisch af. Je reageert impulsief (vanbuiten en/of vanbinnen).

Vanuit rationeel bewustzijn ben je in staat (heb je keuze) dit buikgevoel, mentaal te herkennen. Je hebt het gevoel en je bent het niet. Vanuit dit ruimer bewustzijn kun je een keuze maken wat je doet en het loslaten als het nodig is. Je voelt, herkent het en neemt doordat de juiste actie (als het nodig is).

Vanuit trans-rationeel bewustzijn kijk je met Liefde (met een hoofdletter L) naar het gevoel en kun je onderscheiden of dit een associatie uit het verleden is, of dat het een intuïtief gevoel is. Met andere woorden, of dat je op een hoger niveau resoneert met die man. Of het nu bedreigend is of niet, er zal geen angst zijn. Spontaan neem je een actie, aangestuurd door (een hogere vorm van) Liefde.

Wat kun je hier nu uit leren?

Wanneer je dit eenvoudige model in je opneemt en bij je draagt, nodigt ieder moment je uit tot ontwikkeling.

En ja, ga uit je denken naar je (intuïtieve) gevoel, betekent, ga van rationeel naar trans-rationeel (dus niet naar pre-rationeel).

Pre- trans- verwarring

Wilber noemt de verwarring tussen pre- en trans- de grootste belemmering in bewustzijnsontwikkeling. Je “denkt” dat je intuïtief waarneemt maar in werkelijkheid is het een projectie uit het verleden.

Vaak zie je mensen met mediamieke kwaliteiten in deze valkuil stappen. Ze verwarren de intuïtieve informatie met hun eigen onopgeloste zaken, of nog erger, ze projecteren hun onopgeloste zaken op anderen en brengen daarmee meer schade aan dan dat ze iets oplossen.

Wees daar dan ook bij jezelf scherp op. Je kunt dit herkennen wanneer je tegen jezelf zegt “Oh dat weet ik al” of “Ik geloof dat …”, “dat hoef je mij niet te vertellen”, “dat heb ik al lang geleden achter me gelaten”. Iedere keer wanneer je zo’n uitspraak doet, stopt de ontwikkeling en ontneem je Liefde de kans door je heen te stromen. Uiteindelijk nodigt Liefde je keer op keer uit. Oordeelloos en met een eindeloos geduld.

Ik wens je een Liefdevolle week toe.

Comments are closed.